Bảng so sánh giữa Bitcoin và các loại hình tiền tệ khác

Dưới đây là bảng so sánh giữa Bitcoin với 2 hình thức tiền tệ khác là vàng và tiền truyền thống, dựa trên nhiều phương diện khác nhau. Đây là 4 slides được trích từ bài thuyết trình của cặp song sinh Winklevoss* vào tháng 9 năm ngoái, tại hội nghị Value Investor’s Congress (VIC).

*Anh em nhà Winklevoss là những người đã kiện Mark Zuckerberg của Facebook ra tòa vì đã chiếm đoạt ý tưởng tạo ra trang mạng xã hội này.

Bitcoin – Vàng

Bitcoin – Vàng

Khan hiếm: nguồn cung Bitcoin cố định “hơn” so với nguồn cung vàng. Vàng được đào ở Trái Đất và cũng có thể được tìm thấy ngoài vũ trụ. Trong khi đó, sẽ không bao giờ có hơn 21 triệu bitcoin được tạo ra.

Lâu bền: Dựa vào cấu trúc “phi tập trung” của cuốn sổ cái công khai, Bitcoin vẫn có thể tồn tại ngay cả khi một vụ nổ bom hạt nhân diễn ra, trong khi đó cơ hội gần như là không có cho Ft.Knox, kho vàng lớn nhất tại Mỹ. Vàng nóng chảy ở mức 2,856°C (5,127°F), còn nhiệt độ của bom hạt nhân khi nổ lên đến khoảng 100,000,000°C (~180,000,000°F) hoặc dễ hình dung hơn, gấp 10 lần nhiệt độ trên bề mặt Mặt Trời. Hơn nữa, một kế hoạch đang được bàn tính, trong đó một vệ tinh có chứa nút mạng (node) bitcoin lưu trữ toàn bộ cuốn sổ cái sẽ được phóng lên vũ trụ.
Dễ mang đi: Miễn được kết nối Internet, bất kỳ lượng Bitcoin nào cũng được chuyển đi một cách dễ dàng, tức thời, và miễn phí đến mọi nơi trên thế giới. Trong khi đó, vàng lại khá “nặng nề”. Nếu muốn vận chuyển một lượng lớn vàng đi đâu đó, chúng ta cần phải chuẩn bị nhiều thứ (như xe tải chuyên dụng, lính bảo vệ,..) và phải khai báo hải quan nếu muốn vận chuyển qua biên giới.
Chia nhỏ được: Một Bitcoin có thể được chia nhỏ đến 100 triệu đơn vị một cách dễ dàng. Còn nếu muốn chia nhỏ vàng, chúng ta buộc phải nấu chảy nó ra, một công việc hoàn toàn khả thi nhưng khá tốn sức. Hơn nữa, vàng cũng không thể bị chia ra ở mức độ cực nhỏ được.
Xác minh được: Bitcoin là một sản phẩm kỹ thuật số, nên nó chắc chắn được nhận dạng trên quyển sổ cái điều khiển bởi chương trình phần mềm. Ngược lại, muốn biết vàng là thật hay giả, hoặc chúng ta cần phải có con mắt quan sát tinh tường, hoặc là phải qua kiểm tra hóa học.
Lưu trữ dễ dàng: Khóa riêng (private key) là thứ xác định quyền sở hữu của ai đó đối với đồng bitcoin. Chúng ta có thể lưu trữ khóa riêng bằng cách viết nó ra giấy và cất giữ ở một nơi an toàn, hoặc đơn giản chỉ cần ghi nhớ nó trong đầu, hoặc lưu nó vào USB. Trong khi đó, cần phải có cơ sở hạ tầng đủ phức tạp để có thể trữ một lượng lớn vàng (ví dụ hầm chứa vàng, két bạc).
Trao đổi với nhau được: cho đến thời điểm này, mỗi đồng bitcoin đều được sử dụng một cách công bằng và ngang hàng với nhau. Xét trên phương diện hóa học, mỗi thỏi vàng được xem là như nhau, nhưng độ nguyên chất của chúng có thể sẽ khác nhau. Do đó, vàng thỏi cần phải đem đi cân để xác định có bị làm giả hay không.
Khó làm giả: Về mặt toán học, làm giả một đồng Bitcoin là điều gần như không thể, và khả năng xảy ra trường hợp “dùng 2 lần” (double spend) của cùng một đồng Bitcoin dường như rất thấp. Tương tự, vàng nguyên chất (gold) cũng không thể bị “giả mạo” được, nhưng vàng thỏi (gold bar) thì khác, hoàn toàn có thể bị làm giả, trong khi người ta thường không kiểm tra kĩ từng thỏi một khi cất chúng vào hầm lưu trữ.
Sử dụng rộng rãi: Từng đóng vai trò như một phương tiện trao đổi, ngày nay vàng được nhiều người sử dụng hơn để bảo tồn giá trị, trong đó có một phần nhỏ được dùng cho ngành trang sức và các ngành công nghiệp ứng dụng khác. Ngược lại, Bitcoin hiện không được sử dụng rộng rãi như một phương tiện trao đổi giống vàng, tuy nhiên, đã xuất hiện một số nhà bán lẻ khổng lồ bắt đầu chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin trên thị trường. Bên cạnh vàng và một số loại tài sản, hàng hóa khác, nhiều tổ chức và nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp đã bắt đầu thêm Bitcoin vào danh mục đầu tư của họ.

* Nếu 51% thành phần tham gia “đào” Bitcoin cùng đồng ý thay đổi nguồn cung của loại tiền này, thì thảm họa sẽ diễn ra. Tuy nhiên, viễn cảnh này được đánh giá khó mà xảy ra được, vì nếu như vậy, giá trị của đồng Bitcoin sẽ giảm xuống (vì mọi người sẽ ồ ạt bán ra), đồng nghĩa với việc những thợ mỏ trên sẽ không thu được lợi nhuận từ việc đào Bitcoin.

Bitcoin – Tiền truyền thống

Khan hiếm: Nguồn cung của Bitcoin là 21 triệu, và con số này sẽ không thay đổi. Ngược lại, lượng tiền truyền thống in ra là không cố định. Từ năm 2008 đến nay, FED đã in tiền ra nhiều gấp 3 lần so với Lượng Tiền Cơ Sở của Mỹ (US Monetary Base) lúc ban đầu, để đáp ứng chính sách “Nới lỏng định lượng” (Quantitative easing policy) của quốc gia này.
Lâu bền: tiền Bitcoin có thể bị mất hay đánh cắp, nhưng chắc chắn nó không thể bị tiêu hủy. Trong khi đó, tiền thông thường có thể dễ bị mất, đánh cắp hay bị tiêu hủy, tuy nhiên, tờ tiền bị hư hỏng vẫn có thể thay thế được mà không bị mất giá trị. Với tiền Bitcoin, khi chúng ta sao lưu (backup) đúng cách, nó sẽ tồn tại mãi mãi.
Dễ mang đi: là một sản phẩm kỹ thuật số, nên sẽ rất dễ dàng vận chuyển miễn phí lượng bitcoin tùy ý đến bất kỳ địa điểm nào trên thế giới, miễn bạn có thể kết nối với internet. Vận chuyển tiền truyền thống cũng khá dễ dàng với số lượng tiền vừa phải (ví dụ: ví tiền), tuy nhiên muốn chuyển một lượng lớn tiền phổ thông, chúng ta cần có sự hỗ trợ của thiết bị chuyên dụng (ví dụ: xe bọc thép), và phương tiện chuyển tiền khác (như thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ), hoặc phức tạp hơn, phải khai báo hải quan nếu muốn vận chuyển qua biên giới
Chia nhỏ được: 1 bitcoin được chi tới 100 triệu đơn vị. Tiền truyền thống, ví dụ 1 đồng đô la mỹ, có thể được chia xuống 100 đơn vị nhỏ hơn – xu.
Xác minh được: Bitcoin chắc chắn phải được nhận dạng trên cuốn sổ cái công khai bởi phần mềm máy tính, vì nó là sản phẩm kỹ thuật số. Tiền đô la mỹ cũng có thể dễ dàng nhận diện được thông qua mắt thường hoặc qua kiểm tra hóa học.
Lưu trữ dễ dàng: bạn có thể lưu trữ khóa riêng (private key) bằng nhiều cách: ghi nó ra giấy rồi cất vào một nơi an toàn, hoặc ghi nhớ trong đầu, hoặc lưu nó vào USB. Với tiền truyền thống, bạn chỉ có thể tự cất giữ được đến một mức nào đó, trước khi cần đến sự trợ giúp của những nơi an toàn hơn để trữ lượng tiền lớn hơn (ví dụ hầm chứa ngân hàng).
Trao đổi được với nhau: tại thời điểm này, mỗi đồng bitcoin đều được sử dụng một cách công bằng và ngang hàng với nhau. Tiền truyền thống cũng giống như vậy.
Khó làm giả: Về mặt toán học, làm giả một đồng Bitcoin là điều gần như không thể, và trường hợp “dùng 2 lần” (double spend) của cùng một đồng Bitcoin chưa bao giờ diễn ra thành công. Nhưng ngược lại, tiền truyền thống vẫn luôn phải đối mặt với vấn nạn làm giả trong nhiều năm trời.
Sử dụng rộng rãi: Tiền truyền thống được lưu thông dưới sự bảo trợ của chính phủ. Do đó, chúng ta buộc phải chấp nhận nó và đóng thuế khi sử dụng. Với Bitcoin, mặc dù ra đời được gần 5 năm và chưa được phổ biến rộng rãi, nhưng đã có nhiều nhà bán lẻ cỡ lớn bắt đầu chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin. Bên cạnh vàng và một số loại tài sản, hàng hóa khác, nhiều tổ chức và nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp đã bắt đầu thêm Bitcoin vào danh mục đầu tư của họ.