P1. Thông tin chung
Bitcoin dần được sử dụng rộng rãi thay cho tiền mặt. Mỗi ngày lại có thêm nhiều cửa hàng chấp nhận thanh toán từ bitcoin. Có thể chúng ta đã biết bitcoin được tạo ra như thế nào và giao dịch bitcoin hoạt động ra sao. Nhưng chứng được lưu trữ như thế nào? Tương tự như tiền mặt được giữ trong ví, bóp, trong két sắt, Bitcoin cũng được giữ trong ví, nhưng một cách kỹ thuật số.
Ví bitcoin (Bitcoin address) là một khái niệm để lưu trữ bitcoin. Mỗi ví bitcoin được tạo ra sẽ đi kèm với một hoặc nhiều chìa khóa bí mật (private keys). Bạn cần biết chìa khóa bí mật mới sử dụng được bitcoin từ ví đó.
Chính xác hơn mà nói, chúng ta không lưu trữ bitcoin ở bất cứ đâu. Cái duy nhất chúng ta cần giữ an toàn là chìa khóa bí mật. Ví bitcoin là công khai (public), ai cũng có thể xem ví đó hiện đang có bao nhiêu bitcoins, đã tiêu bao nhiêu bitcoins, tiêu lúc nào, tiêu cho ví nào. Nhưng chỉ có người nắm chìa khóa bí mật của chính ví đó mới có sử dụng bitcoin còn lại trong ví ( bằng cách dùng chìa khóa bí mật để ký lệnh chuyển bitcoins sang ví khác).
Ví bitcoin có khá nhiều dạng. Từ một chuỗi các ký tự hoặc đoạn mã QR in ra giấy đến lưu trữ trong máy tính, hoặc hoàn toàn trên internet.
Ví bitcoin Desktop
Nếu bạn đã cài Bitcoin Core thì bạn đã có sẵn ví bitcoin rồi đó. Bên cạnh chức năng truyền tải những giao dịch bitcoin, chương trình này còn có chức năng tạo ví và gửi, nhận bitcoin.
Có rất nhiều những ví trên máy tính khác. Chúng có những chức năng, điểm mạnh yếu riêng. MultiBit chạy trên Windows, Mac OSX và Linux. Hive được viết chuyên cho Mac OS và có nhưng chức năng riêng. Hive cũng có app cho iOS trên app store.
Armory được biết đến về khả năng bảo mật, trong khí DarkWallet lại đề cao tính ẩn danh.
Ví bitcoin Mobile
Ví trên máy tính xài rất tốt nhưng nó không mấy hữu dụng khi bạn ra đường và cần sử dụng bitcoin, như trả tiền siêu thị chẳng hạn. Trường hợp này ví trên thiết bị di động lại trở nên rất tiện dụng.Chúng ta có một số ví cho Android như Bitcoin wallet, Mycelium, Xapo và Blockchain.
Apple ban đầu rất khó và đã gỡ bỏ một số ví nổi tiếng như Coinbase và Blockchain trên app store. Tuy nhiên từ tháng 7 năm 2014, các ví bitcoin lại bắt đầu được phép xuất hiện trên app store.
Ví Bitcoin Online
Ví bitcoin online lưu chìa khóa bí mật của bạn trên internet, trên một máy chủ được quản lý bởi một công ty, tổ chức nào đó.Điểm mạnh của ví online là chúng ta có thể xử dụng nó bất cứ đâu, không cần phải từ chính máy tính hoặc điện thoại của mình. Tuy nhiên, điểm yếu lớn nhất là bạn phải tin tưởng hoàn toàn vào khả năng bảo mật cũng như độ tin cậy của công ty, tổ chức đó.
Blockchain.info là một trong những ví điện tử online tương đối tốt. Strongcoin thì được giới thiệu như là một ví hỗn hợp, nó tự động mã hóa chìa khóa bí mật trước khi gửi lên cho máy chủ lưu trữ.
Ví “cứng”
Ví cứng là thiết bị chuyên biệt được sản xuất giúp lưu trữ và sử dụng bitcoin. Hiện có rất ít ví dạng này, nhất là ở Việt Nam.
Có thể kể đến Trezor hardware wallet, Ledger USB wallet và KeepKey
Ví giấy
Lựa chọn phổ biến và kinh tế nhất là in ví điện tử ra giấy. Một số website hỗ trợ chúng ta tạo và in ví bitcoin ra giấy. Thông tin được in gồm có 2 phần. Một phần là địa chỉ công khai của ví (public address), được dùng để cho người khác xem và nhận bitcoin. Phần còn lại bạn là chìa khóa bí mật được dùng để tiêu bitcoin.
Ví giấy được in ra
Điểm mạnh của ví giấy là chìa khóa bí mật của bạn không được lưu trữ ở bất cứ đâu trên internet, tuyệt đối an toàn từ internet. Nhưng nếu bạn làm mật hoặc ví giấy này rơi vào tay người khác thì bạn sẽ vĩnh viễn mất số bitcoins đang lưu trong ví.
Ví bitcoin có ẩn danh không?
Ai cũng có thể nhìn vào một ví A và biết ví này có bao nhiêu bitcoins, đã gửi bao nhiêu bitcoins cho ví nào và lúc nào. Tuy nhiên, không có bất cứ liên kết nào giữa bạn và ví bitcoins. Nếu bạn không nói ra ví A của bạn, bạn hoàn toàn có thể ẩn danh.
