Có rất, rất nhiều cuộc thảo luận của cộng đồng Bitcoin về "Fork", "SegWit" và "Bitcoin Unlimited". Nhiều người không hiểu tất cả những vấn đề này, nhưng tại sao nó lại tạo ra nhiều căng thẳng trong cộng đồng Bitcoin như vậy ?.
Trong bài viết này, sẽ tạo ra một cái nhìn tốt hơn những gì đang xảy ra cho người mới hay những người không rành về kỹ thuật. Hy vọng, sau khi đọc xong bài viết này sẽ hiểu rõ chuyện gì đang xảy ra trong cộng đồng Bitcoin và có sự chuẩn bị tốt cho các kết quả khác nhau trong tương lai.
Một Fork là gì ?
Fork là một từ kỹ thuật được sử dụng bởi các chuyên viên phát triển (developers) đang làm việc trong dự án mã nguồn mở. Nó đơn giản chỉ là "cập nhật phần mềm". Mỗi khi bạn cập nhật một chương trình trên điện thoại hay máy tính thì bạn sẽ có một Fork từ phiên bản cũ hơn.Bitcoin có hai khái niệm Fork:
1. HardFork: Cập nhật bản phần mềm bắt buộc và sẽ gây xung đột với phiên bản cũ hơn. Chương trình bị Fork sẽ không chạy được nếu không cập nhật nó. Ví dụ, có một lỗi (bug) quan trọng trong phần mềm, nếu muốn tiếp tục sử dụng thì cần phải cập nhật phần mềm.
Nếu không cập nhật - sẽ không sử dụng được chương trình. Ngoài ra, không có cách nào để đảo ngược một HardFork ,trừ trường hợp có một số lỗi không mong đợi hay các vấn đề đi kèm. Đó là trường hợp sẽ phải làm thêm một HardFork và trở lại với phiên bản cũ.
2. SoftFork: Bản phần mềm cập nhật không gây xung đột với phiên bản cũ hơn, nó không bắt buộc và cho phép mạng điểu chỉnh thêm các tính năng mới trong khi đang xử lý. Mặc dù một SoftFork đang cài đặt ngay cả khi máy tính chạy với chương trình cũ thì vẫn có thể sử dụng.
Nếu SorfFork không hoạt động, có lỗi hay mọi người không chấp nhận nó thì nó hoàn toàn có thể đảo ngược và có thể trở lại với phiên bản cũ.Hầu hết các phần mềm bạn sử dụng ngày nay đều được kiểm soát bởi một thực thể duy nhất. Vì vậy, bất kỳ khi nào họ muốn "Fork" từ chương trình gốc thì chỉ cần cập nhật dưới hình thức một SoftFork.
Bitcoin là phi tập trung - không có trung tâm quản lý. Đó lý do tại sao bạn có một số vấn đề gây tranh cãi về những đòi hỏi - yêu cầu một bản cập nhật, đó là vấn đề của cộng đồng Bitcoin về thực hiện một bản cập nhật. Nếu người dùng Bitcoin không đạt được một sự đồng thuận rộng rãi thì sẽ không một "Fork" diễn ra.
Cuộc tranh luận về kích thước Block ?
Các giao dịch trong mạng Bitcoin được đưa vào Blockchain qua các Block. Mỗi Block giữ một số lượng giao dịch hạn chế. Giả sử, một Block có kích thước 1MB ( 1.000.000 bytes) và mỗi giao dịch trung bình là 500 byte, sau đó mỗi khối trung bình có giữ 2000 giao dịch.
Điều này có vấn đề khi các khối được tao ra trung bình mỗi 10 phút. Vậy có nghĩa trong 1 giờ sẽ có 10x6x2000 = 12.000 giao dịch. Nếu so sánh với các công ty thẻ tín dụng thì xác nhận 2000 giao dịch mỗi giây thì có thể hiểu tại sao mạng Bitcoin được coi là chậm trong quá trình xác nhận.
Điều quan trọng hơn là, ở giao dich bằng thẻ credit thì sau 6 tháng có thể đảo ngược quá trình giao dịch. Trong khi Bitcoin, một giao dịch được xác nhận 6 lần (mất khoảng một giờ) thì nó không thể đảo ngược được.
Và câu hỏi mà mọi người muốn biết "Liệu Bitcoin có thể xử lý nhiều giao dịch hơn trong một thời gian xác định" và làm cách nào để hiện thực nó. Hai bên đã hình thành xung quanh vấn đề này với hai giải pháp khác nhau:Bên ủng hộ Segwit (Bitcoin Core) - muốn giữ kích thước tối đa của một Block là 1 MB. Họ đề xuất việc tối ưu code theo cách làm cho các giao dịch nhỏ lại và sử dụng các kỹ thuật khác nhau để tăng khối lượng giao dịch Bitcoin thông qua việc sử dụng một SoftFork.
Giải pháp này được gọi là "Segregated Witness" hay còn gọi là SegWit. Một bản cập nhật sữa được nhiều lỗi trong Bitcoin và còn mở ra một cơ hội mở rộng Bitcoin trong tương lai thông qua mạng Lightning.
Bên ủng hộ HardFork (Bitcoin Unlimited) - muốn kích thước Block lớn hơn. Với đề xuất tăng giới hạn kích thước Block bất cứ khi nào cần thiết ( khởi đầu là 2MB) để đẩy nhanh quá trình xác nhận giao dịch. Tuy nhiên, Nếu bạn quyết định tăng Block hơn 1 MB thì sẽ gây ra một HardFork theo định nghĩa ( bạn đã thay đổi quy tắc của Bitcoin).
Tóm lại:
Ưu điểm của SegWit:
- Fix được một vấn đề quan trong của Bitcoin - gọi là lỗi Malleability trong giao thức Bitcoin.
- Thu hẹp quy mô giao dịch tương đương với kích thước Block 2 - 3 MB.
- Bổ sung bảo mật và tăng hiệu quả cho giao thức Bitcoin.
- Khởi tạo qua một SoftFork.
Nhược điểm của SegWit:
- Không phải là một giải pháp lâu dài ( vì tương lai phải cần kích thước một Block lớn hơn).
Ưu điểm của Bitcoin Unlimited
- Tăng sức chứa (kích thước Block) trong giao dịch Bitcoin.
- Giải pháp lâu dài - kích thước Block về cơ bản không giới hạn.
Nhược điểm của Bitcoin Unlimited.
- Yêu cầu một HardFork - không thể đảo ngược.
- Đặt nhiều hơn quá trình kiểm soát vào miner ( những miner có được quyết định về kích thước Block).
- Nhóm phát triển BU nhỏ - có nhiều nghi ngờ.
- Chưa được thử nghiệm.
Cũng cần lưu ý rằng cuộc tranh luận này không phải là mới và nó đã xảy ra trong cộng đồng Bitcoin gần như ngay từ khi ra đời. Thậm chí Satoshi đã đề cập đến nó trong những bài viết trước của ông trên diễn đàn Bitcointalk năm 2010.
SegWit được đại diện bởi nhóm Bitcoin Core - nhóm chịu trách nhiệm duy trì và cập nhật giao thức của Bitcoin trong kể từ khi Bitcoin xuất hiện. Nhóm này gồm 25 nhà phát triển và hơn 100 cộng tác viên, một phần được tài trợ bởi công ty Blockstream. Hiện nay, thành viên nhóm đã thay đổi và thậm chí còn rời khỏi nhóm do cuộc tranh luận này và các vấn đề khác ( như Mike Hearn và Gavin Andresen).
Bitcoin Unlimited được đại diện bởi Roger Ver. Roger là nhà đầu tư ban đầu và được cho có khoản 300.000 Bitcoin . Roger đầu tư vào các công ty như Blockchain.info, Bitpay, Kraken và ...
Cộng đồng sẽ chọn Segwit hay Bitcoin Unlimited ?
Đó là một câu hỏi hay. Một số người nghĩ chúng ta nên theo SegWit và một số khác là Bitcoin Unlimited (BTU). Hiện vẫn chưa có quyết định về tạo Block để cải thiện các vấn đề phải chờ xác nhận giao dịch hàng giờ và đôi khi là hàng ngày.
Một "hiệu ứng phụ" nữa là các khoản phí giao dịch ngày càng cao vì người ta sẵn sàng trả nhiều phí hơn để giao dịch được xác nhận nhanh hơn. Điều này khiến ít người chấp nhận hay việc áp dụng Bitcoin hằng ngày và đó cũng là xu hướng để Bitcoin trở thành một cung cụ thanh toán chính.
Mặc dù cuộc tranh luận trong cộng đồng Bitcoin đã diễn ra nhiều năm qua, nhưng có vẻ đây là thời điểm chúng ta cảm nhận được cao trào. Bitcoin Unlimited đã được nhận nhiều sự hỗ trợ và có lẽ sẽ kích hoạt Bitcoin Unlimited và tạo ra một phiên bảng khác của Blockchain và đó là điều mọi người đang lo ngại.
Để hiểu rõ về cách thức và thời gian cho một Fork, tôi muốn nói đến những nhóm tham gia vào hệ sinh thái Bitcoin:
Miner ( thợ mỏ ) - những người điều hành máy tính đắt tiền để xác nhận các giao dịch Bitcoin. Nếu không có họ, sẽ không có giao dịch được chèn vào Blockchain (tức là không có Block được khai thác). Khi thay đổi giao thức Bitcoin, các nhà phát triển thường chờ 95% sự đồng thuận của các miner thì sự thay đổi đó có hiệu lực. Tại thời điểm này, Segwit và Bitcoin Unlimited đều cách rất xa so mức đồng thuận.
Như bạn có thể nhìn thấy, ở thời gian này có 37.2% miner hỗ trợ (hay phát tín hiệu) với Bitcoin Unlimited và 31.2% hỗ trợ cho Segwit.
Nếu 37.2% hỗ trợ Bitcoin Unlimited đột ngột quyết định bắt đầu mining Bitcoin Unlimited thì sẽ có một HardFork xảy ra và sẽ tồn tại 2 Blockchain - Blockchain Bitcoin Core (BTC) và Blockchain Bitcoin Unlimited (BTU).
Wallet (ví) , sàn giao dich và full node - Miner chỉ xác nhận các giao dịch mà các node trên mạng tạo ra. Khi nói các node, thì muốn nói đến các máy tính chạy các ví điện tử Bitcoin độc lập đang gửi, nhận và phát các giao dịch của Bitcoin.
Các node này thuộc sở hữu của các wallet ( ví Bitcoin), các sàn và cá nhân sở hữu Bitcoin muốn xác nhận giao dịch, phát đi các giao dịch một cách độc lập - không phụ thuộc vào bên thứ 3. Trong khi các miner xác nhận giao dịch, các node tạo ra các giao dịch - vì vậy tạo thành 1 phần của hệ sinh thái không thể tách rời.
18 sàn giao dịch lớn của thế giới đã ban hành một tài liệu, sẽ gắn tocken Bitcoin Unlimted là BTU và Bitcoin Core là BTC hay XBT nếu một Fork xảy ra. Hai coin này được xử lý tách biệt và phần thú vị liên quan đến tài liệu này tập trung trong một trang:
[Còn tiếp ...]
Jack - tiendientu.org - 3/4/2017
